Oświadczenie senatorskie Janiny Sagatowskiej – skierowane do Ministra Finansów w sprawie przywrócenie stawki VAT na rękodzieło ludowe i artystyczne wykonywane z wikliny na poziomie 8%
Szanowny Panie Ministrze!
Zwracam się z apelem o przywrócenie 8% stawki VAT na rękodzieło ludowe i artystyczne wykonywane z wikliny. Decyzja Rządu RP o podniesieniu stawki VAT do 23% od 1 kwietnia 2013 roku uderzyła bardzo zdecydowanie w wytwórców rękodzieła ludowego i artystycznego.
Szczególne znaczenie ma to dla Regionu, który z wyrobów wikliniarskich jest słynny na cały świat, a którego mam zaszczyt być Senatorem. W mieście i gminie Rudnik nad Sanem w powiecie niżańskim z wyrobów wikliniarskich żyje tysiące osób. Decyzja o podniesieniu podatku VAT na wyroby wikliniarskie będzie miała więc bardzo niekorzystny wpływ na lokalną gospodarkę oraz rynek pracy. Tak znaczący wzrost VAT przyczyni się do wzrostu ceny rękodzieła, a tym samym spowoduje znaczący spadek sprzedaży wyrobów z wikliny. Podniesienie stawki uderzy również w konkretne produkty wykonywane z wikliny.
Należy zaznaczyć, że dokonane w przeszłości podwyżki VAT-u na niektóre produkty z wikliny jak np. meble wiklinowe, doprowadziły w bardzo krótkim czasie do katastrofalnych skutków gospodarczych. Według wytwórców spadek sprzedaży mebli z wikliny w wyniku podwyżki VAT osiągnął nawet 90% i doprowadził do zaprzestania prowadzenia tego typu działalności.
Jak podkreślają wytwórcy z rudnickiego zagłębia wikliniarskiego wykonywana przez nich praca jest bardzo specyficzna, ponieważ odbywa się w całości ręcznie, bez użycia maszyn. Do wyrobów tych używa się tylko i wyłącznie polskiej wikliny. Rękodzieło jako bardzo specyficzna forma działalności powinna podlegać szczególnej ochronie przez państwo. Ma ono bowiem znaczenie nie tylko gospodarcze. Wyrabianie rękodzieła artystycznego jest działalność utrwalającą najwspanialsze polskie tradycje ludowe. Ma to również znaczenie promocyjne dla naszego kraju. Wytworzone w Rudniku nad Sanem rękodzieło artystyczne z wikliny jest znane na całym świecie, promując w ten sposób nasz kraj jako ekologiczny i dbający o swoją niepowtarzalną tożsamość kulturalną.
Zdaję sobie sprawę, że podwyżka VAT na rękodzieło artystyczne jest uzasadniania koniecznością implementacji dyrektywy unijnej Rady nr 2006/112/WE. W tej konkretnej sytuacji Ministerstwo Finansów powinno podjąć tzw. środki specjalne pozwalające na odstępstwa o ww. dyrektywy w celu upraszczania poboru VAT lub zapobiegania niektórym formom uchylania się od opodatkowania lub unikania opodatkowania. Należy jednocześnie podkreślić, że wiele krajów Unii Europejskiej wciąż stosuje zróżnicowane stawki podatku VAT na wybrane towary. Bardzo często ze względów społecznych oraz gospodarczych państwa członkowskie stosują tzw. stawki zerowe lub zredukowane w celu ochrony konsumentów lub producentów. W moim przekonaniu takie środki powinny zostać również podjęte przez polski Rząd celem ochrony wytwórców rękodzieła artystycznego i ludowego z wikliny.
W związku z tym bardzo proszę Pana Ministra o pisemne przedstawienie podejmowanych działań Rządu RP na forum Komisji Europejskiej w celu utrzymania niższego podatku VAT na rękodzieło ludowe i artystyczne.
Zwracam się z apelem o pilne podjęcie działań legislacyjnych zmierzających do przywrócenia niższej stawki na rękodzieło ludowe i artystyczne wytworzone z wikliny.
